სომხეთის პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი ჩივის, რომ ზოგიერთი ქვეყანა – სომხეთის მოკავშირეები “ОДКБ“-ში – არ აწვდიან სომხეთს შეიარაღებას, რისთვისაც ერევანმა ასობით მილიონი დოლარი წინასწარ გადარიცხა. ფაშინიანმა არ დაასახელა სახელმწიფოები, რომლებიც არღვევენ შეთანხმებებს სამხედრო შეკვეთების შესახებ, თუმცა მისი განცხადების ფონზე სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიის განთავსების აუცილებლობის ფონზე, აშკარაა, რომ მისი საყვედურებისა და უკმაყოფილების მთავარი ადრესატი რუსეთის ფედერაციაა.
არავინ დაობს, რომ შეთანხმებების პირობები უნდა შესრულდეს, მაგრამ გასათვალისწინებელია, რომ ამ შემთხვევაში საუბარია სამხრეთ კავკასიაში მბჟუტავი სამხედრო კონფლიქტის ერთ-ერთი მხარისთვის იარაღის მიწოდებაზე, რომლის სტატუს კვოც არცერთ მხარეს არ აკმაყოფილებს. რა მოხდება, თუ დღეს სომხეთი მიიღებს ახალ შეიარაღებას და ამავდროულად რუსეთის სამშვიდობო კონტინგენტს ჩაანაცვლებენ საერთაშორისო, ანუ დასავლელი დამკვირვებლები ეუთოს იმავე წევრი ქვეყნებიდან, რომლებმაც მინსკის ჯგუფის შემადგენლობაში მრავალი წლის განმავლობაში ვერ დაარეგულირეს მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტი? რა თქმა უნდა, სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის 30-წლიანი ომი განახლდება და მთიანი ყარაბაღის შესახებ რუსეთის შუამავლობით მიღწეული ყველა სამშვიდობო შეთანხმება ჩაიფუშება.
მაშ, რატომ უნდა გადაიარაღდეს სომხეთი სასწრაფოდ? რა იარაღი დაეხმარება სომხეთს აზერბაიჯანისა და მის უკან მდგომი თურქეთის დამარცხებაში? ნუთუ უკრაინის გაკვეთილები არაფერს ეუბნება სომხეთის პრემიერს, რომელიც თანდათან სააკაშვილის 08.08.08 არასწორ გზაზე იჩეხება? შესაძლოა, ბატონ ნიკოლს გაახსენეს დასავლეთის მიერ მასზე დაკისრებული მთავარი მისია – სომხეთის “დასავლეთის ლიანდაგზე” გადაყვანა, თუმცა სომხეთის გეოგრაფიული მდებარეობა მოწმობს, რომ მისთვის უფრო მნიშვნელოვანია სხვა – რუსეთში/რუსეთიდან საქართველოს გავლით მიმავალი რელსები?
რა თქმა უნდა, არ შეიძლება სათვალავში არ მივიღოთ ფაშინიანის პროდასავლური ბექგრაუნდი და მძლავრი სომხური დიასპორა ევროპასა და აშშ-ში, მაგრამ 2008 წლის აგვისტოს მწარე გაკვეთილები საქართველოში და დასავლეთში ოდესღაც პოპულარული სააკაშვილის სამწუხარო დასასრული გადასწონის. ამიტომ, ძნელი დასაჯერებელია, რომ ფაშინიანმა სხვა გარემოებაც არ გაითვალისწინოს – სააკაშვილის სამხედრო ავანტიურის დროს საქართველოდან ყველა რუსული სამხედრო ბაზა იყო გაყვანილი, ხოლო გიუმრიში ალექსანდრე ნეველის ორდენის 102-ე რუსული სამხედრო ბაზა 3500 სამხედრო მოსამსახურით ჯერ კიდევ დგას.
თუ სომხეთის პრემიერი იმედოვნებს, რომ სომხეთის პროდასავლურ ორიენტაციას საქართველო მხურვალედ დაუჭერს მხარს და დააახლოებს ორ ქვეყანას, რომ საქართველოსთან ტანდემის შექმნით, ან მის ფარვატერში, სომხეთი წარმატებით წაიწევს დასავლეთისკენ, მაშინ ის მწარედ ცდება. პირიქით, ქართველები პირიქით მოიქცევიან და ეს დააახლოებს საქართველოს არა სომხეთთან, არამედ რუსეთთან, რადგან პოლიტიკური დუეტი “საქართველო-სომხეთი” ნაკლებად სავარაუდოა მრავალი ობიექტური რეგიონული და, თუ გნებავთ, სუბიექტური მენტალური მიზეზების გამო. უფრო სავარაუდოა, რომ საქართველო უბრალოდ დაიკავებს სომხეთისგან გამოთავისუფლებულ, რუსეთის პარტნიორის კომფორტულ ნიშას სამხრეთ კავკასიაში, რომელიც სარგებლობს სხვადასხვა შეღავათებით, მაგალითად, გაზის შეღავათიანი ფასით. ფაშინიანის აქტიურობა კი შეიძლება იქცეს ტრიგერად – სათავე დაუდოს ხელისუფლებიდან მისი ჩამოშორების პროცესს, რომელიც, რა თქმა უნდა, 4 წელი არ გაგრძელდება, როგორც ეს სააკაშვილის შემთხვევაში მოხდა ცხინვალში სამხედრო ავანტიურის შემდეგ.
***
საქართველოს მაგალითზე გავაგრძელებ შეიარაღების და პოლიტიკოსების არაშორსმჭვრეტელობის თემას. მ. სააკაშვილის სახელობის რადიკალური ოპოზიცია არის „მრუდე სარკეების სამეფო“: მატყუარა, უპრინციპო, ხარბი, გამყიდველი და ამბიციური აქტივისტები დამნაშავის მენტალიტეტით, დაბალი IQ-თი და მანკიერი ფსიქიკით, რომლებიც ერთმანეთშიც კი ვერ მორიგებულან. ყურადღება მიაქციეთ მისი ლიდერების – დეკანოიძის, სამადაშვილის, ვაშაძის, ბოკერიას, მელიას, წითლიძის და სხვათა არაორდინარულ გარეგნობას: თავის ქალას დეფორმირებული ფორმა ან ასიმეტრიული სახე, ისტერიულად დაჭყეტილი, ან პირიქით – არაბუნებრივად მოჭუტული თვალები, უცნაური მიმიკა და ჟესტები – მათ შეუძლიათ საშინელებათა ფილმებში გრიმის გარეშე ითამაშონ! გასულ კვირას ასეთმა ეგზოტიკურმა პერსონაჟებმა – ვაშაძემ, ბოკერიამ – “საშინელი მხილება” მოახდინეს – აქაოდა, კრემლის 15 აგენტით (?!) დაკომპლექტებულმა საქართველოს პრორუსულმა მთავრობამ უარი თქვა აშშ-ის მიერ შეთავაზებულ მილიარდობით დოლარის ღირებულების ახალი ტიპის შეიარაღებასა და მფრინავების გადამზადებაზე. “ქართული ოცნების” რეაქციამ მსგავს “საჩუქარზე” არ დააყოვნა – მმართველი პარტიის თავმჯდომარემ კობახიძემ განაცხადა, რომ ოპოზიციამ უდავოდ ცილი დასწამა აშშ-ს, ამიტომ აშშ-მა სასწრაფოდ უნდა უარყოს ეს ტყუილი, გაემიჯნოს ოპოზიციას და განაცხადოს საკუთარი უთანაზიარობის შესახებ. მაგრამ იმის ნაცვლად, რომ „არა, აშშ-ს ეს არ შეუთავაზებია“, ახირებულმა დეგნანმა დაიწყო თავის დაძვრენა და ამით დაადასტურა ეს ფაქტი: „აშშ-ს არასოდეს მოუთხოვია საქართველოსგან მეორე ფრონტის გახსნა… რაც შეეხება ბოლოდროინდელ განცხადებებს იმის შესახებ, რომ აშშ-მა საქართველოს შესთავაზა ახალი ტიპის თავდაცვითი იარაღი (თურმე ასეთიც არსებობს! – ა. ხ.), ეს განცხადებები სავსეა უზუსტობებით. ჩვენ ვთხოვეთ ყველა პარტნიორსა და მოკავშირეს მთელ მსოფლიოში, რომ ყველაფერი გაეკეთებინათ, რათა უკრაინას დახმარებოდნენ პუტინის მიერ წამოწყებულ სასტიკ ომში… აშშ-მა ნამდვილად შესთავაზა საქართველოს ახალი შეიარაღება თავდაცვისუნარიანობის განსამტკიცებლად”, – ბუნდოვნად განაცხადა ბევრი მისი ამერიკელი კოლეგის მსგავსად ანჩხლმა და ჩერჩეტმა აშშ-ის ელჩმა, მაგრამ აშშ-მა საქართველოსგან – მმართველი პარტიის დამფუძნებლის, ექს-პრემიერი ბიძინა ივანიშვილისგან – უარყოფითი პასუხი რომ მიიღო, ეს აღარ დაუზუსტებია. მმართველმა პარტიამ კომენტარის გაკეთება არ დააყოვნა: „რთული არ არის რუსეთის რეაქციის პროგნოზირება, როდესაც მილიარდობით დოლარის ღირებულების ახალი ამერიკული შეიარაღება მოაწყდევოდა საქართველოს, თანაც, ლენდ-ლიზით“, – შენიშნა კობახიძემ.
შედეგად, რადიკალურმა ოპოზიციამ ვერ მახილა საქართველოს ხელისუფლება, პირიქით, ამან გამოიწვია საქართველოს მოქალაქეების ღრმა მადლიერება ხელისუფლების მიმართ, რომელმაც ამერიკულ იარაღზე უარის თქმით ისინი გარდუვალი დაღუპვისგან და ახალი საგარეო ვალისგან (“ლენდ-ლიზ”- ინგლისური “lend” – სესხება და “lease” – იჯარით მიცემა, მიქირავება) იხსნა. რადიკალური ქართული ოპოზიციის წარუმატებელმა „შავმა პიარმა“ ვერ პოვა ნაყოფიერი ნიადაგი საქართველოს მოსახლეობაში, რომელსაც არ სძულს რუსეთი, პირიქით, გაზარდა ანტიპათია აშშ-ის მიმართ, რომელსაც ისევ სურდა ქართველებისთვის იარაღის შეჩეჩება და მათი გაგზავნა სასიკვდილოდ. ბევრად უფრო უეჭველი სიკვდილისთვის, ვიდრე ერაყსა და ავღანეთში! „საბჭოთა ჯარისკაცების სისხლი მთელ მათ (დასავლურ – ა.ხ.) მატერიალური ღირებულებაზე უფრო ძვირფასია“, – თქვა სტალინმა 1946 წლის დეკემბერში.
ამჟამინდელი ხელისუფლების წყალობით, საქართველო სააკაშვილის მმართველობიდან ზუსტად 10 წლის განმავლობაში ომის გარეშე ცხოვრობს, მისი ეროვნული ინტერესებით, და არა პოლიტიკური კონიუნქტურით, ნაკარნახევი პრაგმატული ეკონომიკური პოლიტიკის წყალობით, პანდემიის შემდეგ საქართველოს ორნიშნა ეკონომიკური ზრდა აქვს. თუმცა დასავლეთის ზეწოლის ქვეშ საქართველო იძულებულია დიდი თანხები დახარჯოს სამხედრო ბიუჯეტის, ინფრასტრუქტურისა და შეიარაღების გასაზრდელად. ისმის კითხვა: ვის წინააღმდეგ უნდა მოიგოს ომი საქართველომ, რომლის ხელისუფლებამაც ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის პრობლემის უალტერნატივოდ მშვიდობიანი გზით გადაჭრა გამოაცხადა? სომხეთის, აზერბაიჯანის, თურქეთის წინააღმდეგ? ან იქნებ რუსეთის, როგორც ამას აშშ ითხოვს? მეტი მეზობელი ხომ საქართველოს არ ჰყავს! რატომ აიძულებენ საქართველოს მთავრობას რუსი ტურისტებისაგან, რუსულ ბაზარზე ქართული პროდუქციის ექსპორტით და რუსული ინვესტიციებით მიღებული ფული ამერიკული იარაღის შესაძენად დახარჯოს? რატომ უნდა შეეწიროს რუსეთის წყალობით მიღწეული საქართველოს ეკონომიკური სტაბილურობა დასავლეთის პოლიტიკურ ამბიციებს, რომელსაც რუსეთის განადგურების ბოდვითი მიზანი აუჩემებია, თუმცა, როგორც ზამთარი გვიჩვენებს, მხოლოდ თავს გაინადგურებს? ვის არ აწყობს, რომ ლარი აშშ დოლართან მიმართებაში 50 პუნქტით გამყარდა? როდემდე შეიძლება უხალისოდ, შევუერთდეთ ანტირუსულ რეზოლუციებს, რამდენ ხანს შეიძლება გავუძლოთ დასავლეთის ანტირუსული ეკონომიკური სანქციების გამო ზიანს? კიდევ რამდენი წელი ეტყვის საქართველოს ხელმძღვანელობა უცხო დასავლეთს სიტყვებს მეგობრობისა და პარტნიორობის შესახებ, რაც მის მეზობელს – რუსეთს უნდა უთხრას? როდის დაამსხვრევენ „მრუდე სარკეებს“ საქართველოში და სიმართლეს ბოლომდე იტყვიან?!
საქართველოს სულ უფრო და უფრო ნაკლები დრო რჩება არჩევანის გასაკეთებლად, უსასრულოდ ნეიტრალიტეტის შენარჩუნება შეუძლებელია. აფხაზეთსა და ცხინვალში დამნაშავე პოლიტიკოსების გამოისობით დაღუპულების დაბრუნება შეუძლებელია, სანამ ჩვენ ცოცხლები ვართ, ეს ყოველთვის გვეტკინება. მაგრამ თვალზე მოწოლილმა ცრემლებმა არ უნდა შეგვიშალოს ხელი რეალობის დანახვაზე – ევროკავშირი, ევროკომისია, ევროპარლამენტი, სახდეპი, ნატო და აშშ ღიად ახორციელებენ ზეწოლას საქართველოზე, რომ მათგან იარაღი მიიღოს და რუსეთის ჯარს შეუტიოს აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში, ან ერაყ და ავღანეთ გამოვლილი, თავდაცვის სამინისტროს ელიტური ქვედანაყოფები უკრაინაში საბრძოლველად გაგზავნოს. მეორეს მხრივ, დაველოდოთ – ვინ გაიმარჯვებს უკრაინაში, კოლექტიური დასავლეთი თუ რუსეთი, და შემდეგ მივიღოთ გადაწყვეტილება – ვისთან ვიყოთ, საქართველო ასეთი პოლიტიკით ვერასდროს შეიძენს ნამდვილ მოკავშირეებს. მით უმეტეს, რომ ყოველდღე უფრო და უფრო რთული ხდება ნეიტრალიტეტის შენარჩუნება – ყოველდღიურად გვიწევს ოპერატიული გადაწყვეტილებების მიღება ახალ გარემოებებთან დაკავშირებით, მაგალითად – რა მოვუხერხოთ დასავლეთის ეკონომიკურ სანქციებს საქართველოს სავაჭრო პარტნიორის – რუსეთის წინააღმდეგ, თუ ისინი ეწინააღმდეგება ქვეყნის ეროვნულ ინტერესებს? რას მისცემს საქართველოს “უკრაინული სახელმწიფოს” – “ისლამური სახელმწიფოს” ანალოგის მხარდაჭერა, რომელიც მას არ ცნობს? რას მისცემს საქართველოს მისი მოძულე კიევის ხუნტის – სააკაშვილის მეგობრების, მისნაირი კლოუნებისა და ნარკომანების, ტერორისტების, ნაცისტების, მკვლელებისა და სადისტების მხარდაჭერა, რომლებიც მალე განადგურდებიან ან სასამართლოს წინაშე წარდგებიან?
დიახ, საქართველოს აქვს არჩევანი – დარჩეს მსახურად დასავლეთის უკანა ეზოში, ევროკავშირისა და ნატოს წევრობის კანდიდატად გახდომის მარადიული იმედით, რომლებმაც დღეს აჩვენეს თავიანთი სრული იმპოტენცია რუსეთის წინაშე; თუ ნაციზმთან ბრძოლაში დადგეს კაცობრიობის უმრავლესობის მხარეს, სიმართლის მხარეს, როგორც ჩვენი ბაბუები იქცეოდნენ. ძალა, როგორც მოგეხსენებათ, სიმართლეშია და არა იარაღში, ვისი საქმეც სამართლიანია – ის გაიმარჯვებს. საქართველოში არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ აფხაზებმა და ოსებმა უკვე გააკეთეს თავიანთი არჩევანი – მათ უნდათ რუსეთთან ყოფნა, ამიტომ, ევროპის “უკანა ეზოს” არჩევისას, ქართველები მათთან განსხვავებულ სივრცეში აღმოჩნდებიან.
იმისდა მიუხედავად, რომ ზაპოროჟიესა და ხერსონის ოლქებმა განვლეს გზა დამოუკიდებლობისკენ და შემდგომ, რუსეთის შემადგენლობაში შესვლამდე პრაქტიკულად ერთ დღეში (რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტის ბრძანებულებებს ხელი ერთიმეორის მიყოლებით მოეწერა), ხოლო აფხაზეთი და ე.წ. სამხრეთ ოსეთი შეაჩერეს პირველივე ეტაპზე (დამოუკიდებელი რესპუბლიკების 2008 წლიდან), ასეთი სტატუს კვო შეიძლება შეიცვალოს როგორც უკრაინის ომის დასრულებამდე, ასევე მას შემდეგ. ბჟანიას დასარწმუნებლად, რომ პუტინმა ამ ომის გამო აფხაზები არ დაივიწყა, ლუკაშენკო აფხაზეთში ჩაფრინდა. აფხაზეთში უკვე გამოთქვამენ რუსეთ-ბელარუსის საკავშირო სახელმწიფოში გაწევრების სურვილს, ამაზე საუბარი ბიჭვინთაშიც იყო ლუკაშენკოსთან (სხვათა შორის, თუ რუსეთი და ბელარუსი საკავშირო სახელმწიფოა, ხომ არ აპირებს ალექსანდრ გრიგორის ძე თავის “დიდ ძმას”, დიპლომატიური მისიების გარდა, ბრძოლაშიც დაეხმაროს?). თუმცა რუსეთი კვლავ იმედოვნებს საქართველოსთან მეგობრობისა და პარტნიორობის აღორძინებას და მოვლენებს არ აჩქარებს.
ვინძლო, ქართველებმაც არ დავაგვიანოთ…
არნო ხიდირბეგიშვილი,
საქინფორმის მთავარი რედაქტორი
2022 წლის 1 ოქტომბერი
საქართველო, თბილისი
წყარო: http://saqinform.ge/
