პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის მაგისტრი, ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორი ანთროპოლოგიისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საკითხებში გიორგი ფხაკაძე სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, სადაც წერს რომ მაიმუნის ყვავილის ვირუსის გავრცელების შესახებ საქართველოში და მსოფლიოში საგანგებო მდგომარეობა გამოცხადდა.
„მაიმუნის ყვავილის ვირუსის გავრცელების შესახებ საქართველოში და მსოფლიოში საგანგებო მდგომარეობა გამოცხადდა!
მაიმუნის ყვავილის ვირუსი, რომელიც შედის განსაკუთრებით საშიში პათოგენების ნუსხაში, ბოლო პერიოდში მნიშვნელოვნად გავრცელდა მსოფლიოს სხვადასხვა ნაწილში. ვირუსის ორი ძირითადი ვარიანტი არსებობს: ცენტრალური აფრიკის, რომლის სიკვდილიანობა 10.6%-ია და დასავლეთ აფრიკის, რომლის სიკვდილიანობა 1-3.6%-ს აღწევს. ევროპაში და ამერიკაში დადასტურდა დასავლეთ აფრიკული ვარიანტი ჯერ.
მიუხედავად იმისა, რომ ვირუსის საწინააღმდეგო სპეციალური ვაქცინა არ არსებობს, ამერიკს შეერთებული შტატების სურსათისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციამ (FDA) დაამტკიცა JYNNEOS ვაქცინა (ცნობილია როგორც Imvamune ან Imvanex), რომელიც შემუშავებულია ჩუტყვავილას წინააღმდეგ და გამოიყენება მაიმუნის ყვავილის მძიმე შემთხვევებისთვის 18 წელზე უფროსი ასაკის პირებში. ასევე, ანტივირუსული მედიკამენტი ტეკოვირიმატი (TPOXX), თავდაპირველად შემუშავებული ჩუტყვავილასთვის, ახლა სწავლების პროცესშია მაიმუნის ყვავილის სამკურნალოდ. თუმცა, კონგოში, სადაც ვირუსი ყველაზე მეტად გავრცელებულია, შემთხვევების დაახლოებით 60% მოდის 18 წლამდე პირებზე.
მაიმუნის ყვავილი იშვიათი ვირუსული დაავადებაა, რომელიც გადადის დაავადებული ცხოველებისგან, განსაკუთრებით მაიმუნებისა და მღრღნელებისგან, ასევე შესაძლებელია ადამიანიდან ადამიანზე გადაცემა. ვირუსი იწყება სიმპტომებით, რომლებიც ჰგავს გაციებას, ამავდროულად ჩნდება კუნთების ტკივილი და გამონაყარი.
დაავადებით გარდაცვალების რისკი მერყეობს 1%-დან 10%-მდე. მკურნალობისთვის სპეციფიკური კურსი არ არსებობს, ამიტომ აუცილებელია ექიმთან დროული კონსულტაცია.
კანადაში, ტორონტოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სამსახური მოუწოდებს მოქალაქეებს, რომლებსაც აქვთ ვაქცინაციის შესაძლებლობა, აიცრან მაიმუნის ყვავილის წინააღმდეგ, რადგან შემთხვევების მკვეთრი ზრდა დაფისირდა. 31 ივლისის მონაცემებით, ტორონტოში 93 შემთხვევა დადასტურდა, რაც თითქმის ოთხჯერ მეტია გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, როდესაც 21 შემთხვევა დაფიქსირდა. აფრიკაში წელს მაიმუნის ყვავილის შემთხვევების მკვეთრი ზრდა დაფიქსირდა – 14,000 ინფექცია და 524 სიკვდილი, რაც 160%-იანი ზრდაა შარშანდელთან შედარებით, WHO-ს მონაცემებით.
წლევანდელი ახალი ფორმის მაიმუნის ყვავილი, რომელიც აღმოაჩინეს კონგოს ერთ-ერთ მაღაროელ ქალაქში, შესაძლოა ადამიანებს შორის უფრო ადვილად ვრცელდებოდეს და ახასიათებს განსხვავებული სიმპტომები. მას მოჰყვება უფრო მსუბუქი სიმპტომები და გამონაყარი, რომელიც ძირითადად გენიტალებზე ჩნდება, რაც ართულებს ვირუსის დროულად ამოცნობას და ხელს უწყობს მის გავრცელებას ადამიანებს შორის, რომლებიც შესაძლოა არც იცოდნენ, რომ ინფიცირებულნი არიან“, – წერს გიორგი ფხაკაძე.
